VOORUITBOEREN IN DE REGIO: Oplossingen beginnen bij de ondernemers en inwoners in het gebied

De bakermat van De Innovatie Coöperatie ligt in Lochem; de gemeente Lochem was destijds initiatiefnemer. Deeluitmakend van de Achterhoek en van Regio Stedendriehoek ligt de gemeente centraal in het werkgebied van De Innovatie Coöperatie. In gesprek met de burgemeester van de gemeente Lochem, Sebastiaan van ’t Erve.

‘Er komen grote opgaven op het platteland af. Denk aan een meer kringloopgerichte landbouw, meer biodiversiteit en verantwoord bodemgebruik. Het huidige systeem is heel erg gericht op het individu, dat geeft individuele druk. Het is schrikbarend hoeveel boeren zorgen hebben over de toekomst, maar niet in gesprek gaan. Ze lopen rond met de vraag wat geef ik door aan de volgende generatie? Belangrijker dan de uitdagingen die op het platteland afkomen, vind ik de vraag waar we hoop en perspectief vinden. Boeren staan er niet alleen voor. Hier in de Achterhoek en Regio Stedendriehoek moeten we daar samen vanuit naoberschap aan bouwen. Samen de waarde van onze regio behouden, samen zoeken naar oplossingen om ons gebied open, ondernemend en mooi te houden’, zegt Van ’t Erve.

Oplossingen beginnen van onderaf

De burgemeester vervolgt: ‘Die optelsom van opgaven vraagt om nieuwe oplossingen met maatwerk. Oplossingen beginnen bij de ondernemers en inwoners die in het gebied wonen en werken. Nieuwe oplossingen die top-down uit Den Haag of Arnhem komen, daar geloof ik niet in, want regels naar beneden gooien werkt niet. De overheid moet leren luisteren naar welke regels niet helpen. Maar we moeten ons tegelijkertijd ook afvragen, is onze bedrijfsvoering op deze manier nog wel houdbaar? We moeten naar robuustere bedrijven toe die tegen een stootje kunnen. We moeten niet verkokerd kijken naar de akkerbouw en de veehouderij. En we moeten rekening houden met de kwetsbaarheid van monoculturen; alleen raaigras is niet de toekomst. De diversiteit tussen de bedrijven zal veel groter worden. We moeten op zoek naar nieuwe bedrijfsmodellen die passen bij die toekomst. Ook het familiebedrijf is aan verandering onderhevig. Ik hoop dat de familiebedrijven in handen blijven van de boerenfamilies en niet in handen komen van grote investeerders.’

‘Ik ben blij met De Innovatie Coöperatie die boeren en anderen verbindt om goede ideeën ook echt tot uitvoer te brengen.’

Praktijk maakt het verschil

‘Het is schrijnend dat het de overheid niet lukt om perspectief te bieden. Laten we het dan met elkaar maken. Hoop begint in het klein, bijvoorbeeld bij initiatieven samen met De Innovatie Coöperatie. Kleine initiatieven die groter groeien. Om nieuwe perspectieven vorm te geven, moet je soms een doorbraak organiseren en door schalen heen durven denken. Denk bijvoorbeeld aan het initiatief van loonwerker Freddie Heuvelink uit Almen om minder glyfosaat te gebruiken. Als mensen uit de sector zelf bedenken hoe het anders kan, werkt dat veel beter en krijgt het navolging. Concrete projecten werken heel inspirerend. Een ander mooi voorbeeld is melkveehouder Robbert Haijtink uit Laren met zijn zelfbouw RTK-GPS. Mensen die kennis delen, zodat we van elkaar kunnen leren. Ik ben ervan overtuigd dat we in de praktijk het verschil kunnen laten zien. Ik vind het mooi dat mensen daar tijd in willen steken’, zegt Van ’t Erve.

Innoveren van onderaf doe je samen

‘Boeren spelen een belangrijke rol bij het werken aan een gezonde toekomst. Met elkaar samenwerken en overleggen. Er moet beweging van onderaf komen, vanuit de echte praktijk. Noem het bottom based innoveren. Ik ben blij met De Innovatie Coöperatie die boeren en anderen verbindt om goede ideeën ook echt tot uitvoer te brengen. Bij innovatie is er geen blauwdruk; er is niet één route. Innovatie is een slingerweg en het gaat niet vanzelf; het is gezond als je daarbij af en toe op je bek gaat. Als maatschappij moeten we een bepaalde richting aangeven, bijvoorbeeld de kwaliteit van het landschap of bodem en water sturend. Dat moet de politiek inkleuren en vaststellen, maar de oplossingen moeten uit de praktijk komen. Alles wat we willen, kunnen we al. Alleen moeten we het nog organiseren’, besluit de burgemeester.