Volop energie op bijeenkomst over boer als energieleverancier van de toekomst

Behoefte aan vernieuwende concepten om het echt interessant te maken

‘We kunnen als boeren de grootste energieleverancier van Nederland worden’ was een van de quotes van Jan Borgman al voor de bijeenkomst in de media. Wel moeten er creatieve oplossingen komen om dit potentieel te benutten, zo bleek tijdens de bijeenkomst. Met de energie in de zaal zat het wel goed op woensdag 8 juni. Iedereen stak zijn vinger op bij de vraag wie er na afloop tevreden naar huis ging.

Dat agrarisch ondernemers een belangrijke rol gaan spelen in de energietransitie bevestigde Johan Stortelder van Liander: ‘Zo heeft de overheid het doel om 2 miljard kuub groen gas op te wekken. Op dit moment zitten we op slechts 10 procent hiervan. En er komen allemaal stimuleringsmaatregelen aan vanuit Den Haag. Dat biedt dus enorme kansen. Er is bij boeren een enorm dakpotentieel voor de opwek van zonne-energie. Welkome energie, die nodig is voor een maatschappij, die steeds meer energie nodig heeft. De uitdaging waar Liander voor staat, is het transport van deze energie, omdat het netwerk overvol is (netcongestie). En die uitdaging blijft ook nog wel een tijdje, ondanks dat er in Gelderland 10 nieuwe stations en 25 uitbereidingen worden gebouwd.’

Oplossingen achter de meter

‘Om niet afhankelijk te zijn van netcongestie zijn er slimme oplossingen achter de meter nodig’, zo stelde Rients Hijma van LTO. ‘Door processen te verschuiven, zoals elektrische boilers overdag aan te zetten. Of door bestaande activiteiten te elektrificeren om zo de geproduceerde stroom te gebruiken, door het opladen van elektrische machines op piekmomenten of elektrisch te gaan beregenen in plaats van met brandstof. Kijkend naar de toekomst lijken nieuwe ontwikkelingen, als waterstof, interessant vanwege de (verwachte) grote vraag vanuit bijvoorbeeld de transportsector om andere brandstoffen te gebruiken.’

Oxe geeft gas

Een groep van vijf boeren in Oxe pakt het anders aan. Zij leveren gezamenlijk biogas aan ForFarmers en de Royal GD. Nog voor zij begonnen zijn met de productie van 1 mln. m³ biogas per jaar komen ze eigenlijk al gas tekort. De boeren zijn dit begonnen vanuit de drijfveer om in de toekomst te kunnen blijven boeren. ‘Het gas dat door de leiding gaat komt niet in de lucht vrij. Hiermee besparen we jaarlijks 1,9 mln. kg CO2 en 5.000 kg Ammoniak’, zo geeft Nijkamp aan. De vijf boeren zitten in een B.V. met drie leveranciers, zodat zij de meeste kennis in huis hebben. Hans Nijkamp schetst dat het hele traject niet gemakkelijk was en dat ze vaak dachten aan stoppen. Het financiële plaatje zorgde voor hoofdbrekens, maar nu er een eigen leiding ligt over het industrieterrein zien zij kansen in het aansluiten van nog meer boeren en afnemers.

Tanken bij de boer

Jan Borgman ziet het als sport om zijn bedrijf volledig zelfvoorzienend te maken wat betreft energie. Zijn volgende stap is het plaatsen van een kleine windmolen om zo de lagere productie van zijn zonnepanelen in de nacht en winter op te vangen. Borgman is kritisch op de batterijen die op de markt zijn. Zelf heeft hij al tien jaar ervaring vanuit het project ‘tanken bij de boer in 2025’. ‘Bij ons kan een batterij gewoon niet uit. Veertien jaar geleden kochten we zonnepanelen, nu is de aanschaf daarvan al vijf keer zo goedkoop. Misschien hebben we over een aantal jaar allemaal een batterij staan of produceren we waterstof’, zo besloot Borgman. Potentie is er dus zeker voor de boer maar op sommige vlakken zijn creatieve oplossingen nodig. Gelukkig gaat de ontwikkeling hiervan hard. Misschien functioneert de trekker in de toekomst wel als batterij van het bedrijf, zoals Tesla een vergelijkbare functionaliteit heeft.