Met crowdfunding meer zonnebloemen langs maisakkers

In Lochem startten op initiatief van de plaatselijke LTO-afdeling in 2018 tien boeren met vijf kilometer zonnebloemranden langs maispercelen. De Innovatie Coöperatie hielp hen om de maisteelt op een laagdrempelige manier biodiverser te maken. De gemeente Lochem financierde het. Hoe staat het met het project en wat zijn de plannen voor 2020?

Dit jaar groeide het initiatief van onderaf al naar 45 deelnemende boeren en elf loonwerkers en 25 kilometer zonnebloemrand in de gemeente Lochem. ANV ’t Onderholt nam de organisatie van het project over. Herbert van Zeijts, melkveehouder in Eefde en initiatiefnemer van het eerste uur, deed zelf mee met 800 meter en is blij met de grote animo. “Na de positieve reacties in het eerste jaar moesten we in het tweede jaar zelfs nee verkopen. Wel was er onderzoek nodig naar de impact op de biodiversiteit, de onkruidbeheersing en het toekomstig verdienmodel.”

Onderzoek biodiversiteit en onkruid
Om de biodiversiteit te onderzoeken deden tien vrijwillige boeren, imkers en betrokken burgers samen met Eelerwoude een onderzoek. Uit de tellingen bleek dat er daadwerkelijk een verschil is in biodiversiteit tussen de mais en de zonnebloemranden. Er zitten meer insecten en meer soorten insecten in de zonnebloemranden.

Afstudeerder Marcel Heerink onderzocht afgelopen zomer verschillende vormen van onkruidbehandeling, omdat die bij zonnebloemen verschilt van die bij mais. Loonwerker Gerrit Boschloo uit Gorssel: “Twee methoden bleken het beste aan te slaan. Een is het mechanisch schoffelen in combinatie met een grondherbicide. De zonnebloemen kunnen dan wel mee gehakseld worden met de mais. De andere methode is onderzaai van de zonnebloemen met een patrijzenmengsel. Dit moet dan wel in de winter blijven staan. Als loonwerker ben ik voorstander van alleen zonnebloemen in combinatie met schoffelen. In zo’n mooie gele bloemenrand moet je eigenlijk niet chemisch willen bestrijden.” Herbert: ”Dat onkruid is inderdaad wel een dingetje. Tot nu bestreed ik dat mechanisch en met de hand. Volgend jaar wil onderzaaien met een patrijzenmengsel voor nog meer diversiteit.”

Financieel duurzaam
Van belang is dat er ook op de langere termijn geld voor de zonnebloemranden is. Daarom wordt gewerkt aan drie trajecten, zoals de erkenning van de zonnebloemranden vanuit een duurzaamheidskeurmerk van een verzuivelaar. En aan de mogelijkheid dat boeren met een bloemenrand die in de winter blijft staan ook vanuit Europese subsidies beloond worden. Tot slot wordt er nu al gestart met een crowdfundingsactie.

Crowdfunding
“Veel mensen zijn enthousiast over de zonnebloemen. Het project leent zich daarom prima voor het verbinden van boeren en burgers”, vindt Loonwerker Boschloo. Via www.zonnebloemlint.nl kunnen burgers dan ook meebetalen aan een mooiere omgeving. Dat kan al voor vanaf vijf meter voor € 5,50. Op 1 maart sluit de crowdfunding en hopelijk is dan het streefbedrag voor 25 kilometer zonnebloemrand gehaald. De boeren met alleen een zonnebloemrand ontvangen een vergoeding van 50 cent per meter of 70 cent per meter als ze kiezen voor een speciaal patrijzenmengsel met zonnebloemen die ze laten overwinteren. Boeren die mee willen doen, kunnen zich ook melden via www.zonnebloemlint.nl. “Het zou mooi zijn als we het via crowdfunding rond krijgen. Het staat of valt wel met de communicatie. Voor mij persoonlijk is het financiële deel geen drijfveer. Voor mij is het stukje pr veel belangrijker”, zeg Herbert.

Ervaringen zonnebloemranden

• Winst biodiversiteit
• Nauwelijks opbrengstderving, doordat meehakselen tijdens maisoogst mogelijk is
• Onkruiddruk is oplosbaar
• Beter imago boeren
• Mooier landschap
• Mensen worden er blij van
• Onbedoeld geplukt, levert meer zonnebloemen op
• Symbool voor zoeken naar verbinding

©fotograaf Peter Geritz