Klimaat Keren (Enkeerd 2.0)
Klimaat keren is een innovatieve manier om de vruchtbare teeltlaag van het land te verdiepen door de organische stof dieper in de grond te mengen. Het resultaat is meer koolstofvastlegging en een beter watervasthoudend vermogen van de bodem. Pieter Brouwer werkt zijn plan op dit moment samen met Louis Bolk Instituut en Agro-innovatiecentrum De Marke met ondersteuning van De Innovatie Coöperatie verder uit.
Enkeerdgrond is grond, die door de eeuwen heen ontstaan is. Boeren lieten hun vee, vooral schapen, overdag grazen op heidevelden verder weggelegen van de boerderij. ’s Nachts verbleven de dieren in potstallen, die werden gestrooid met heideplaggen. De combinatie van mest, plaggen en een beetje zand werd als bemesting op de akkers rondom de boerderijen gebracht. Dit resulteerde in vruchtbare akkers, die elk jaar ietsjes hoger werden. Men gaat uit van maximaal 1 mm verhoging per jaar. De Enkeerdgronden van nu hebben een donkere bruine laag van 50 tot 80 cm. Dit is een laag met een hoog gehalte aan organische stof, die in honderden jaren opgebouwd is uit de opgebracht mest uit de potstallen. Deze rijke bovenlaag kan goed water vasthouden en is goed doordringbaar voor de wortels. Daarmee is het zeer vruchtbare grond.
Enkeerd 2.0
Het idee van het project Enkeerd 2.0 is om dit proces van organische opbouw te imiteren op een snellere manier. Op schrale zandgronden met bijvoorbeeld zo’n 20 à 30 cm rijkere bouwvoor willen we de bouwvoor ongeveer tot 40-50 cm mengen met de schralere ondergrond. Dan ontstaat er een grond met een schralere bouwvoor en meer organische stof in de ondergrond. Het is dan de bedoeling om bijvoorbeeld door middel van blijvend grasland de organische stof in de bovenlaag weer te verhogen. Naar ongeveer tien jaar ontstaat er een nieuw evenwicht in de bovenlaag. Dan zou de grond weer opnieuw gemengd worden. Het gewenste resultaat is dan dat we een soort Enkeerdgrond opbouwen. Vandaar de naam Enkeerd 2.0
Voordelen
Deze grond zal meer vocht vasthouden en de planten kunnen dieper wortelen. Dit zal op termijn hogere opbrengsten geven en er wordt veel C uit CO2 vastgelegd in de organische stof. Dit kan een belangrijke bijdrage leveren aan de beperking van CO2 in de atmosfeer.
Onderzoeksproject
In 2022 zijn de bovengenoemde partijen gestart met een voorverkenning. In deze voorverkenning selecteren de onderzoekspartijen een perceel om een proef te doen met enkele machines. Het doel is om te onderzoeken hoe goed de machines de grond kunnen mengen. In 2022 wordt dit proefperceel gevolgd. Daarnaast gaan partijen dit jaar op zoek naar meerdere percelen, in zowel de CleanTech Regio als de Achterhoek, om meerdere jaren een aantal percelen waarop de bovengrond gemengd is te volgen qua opbrengsten, maar ook te volgen hoe de bodem zich verder ontwikkelt.
De bedoeling is:
- Een perceel in de omgeving van Agro-innovatiecentrum De Marke. Hier kunnen onderzoekers dan gedetailleerd opbrengsten en beworteling van de gewassen volgen. Daarnaast volgen ze hoe de bodem zich ontwikkelt op gebied van ontmenging, verdichting etc.
- Twee of drie demovelden verspreid in regio met opbrengstmetingen.
Rol De Innovatie Coöperatie
De Innovatie Coöperatie helpt met verbinden in het netwerk, zoeken van ondernemers met geschikte percelen, verspreiden van het idee zoeken naar projectgelden.
Bij het project zijn op dit moment betrokken: Pieter Brouwer (melkveehouder), Agro-innovatiecentrum De Marke, Louis Bolk Instituut en De Innovatie Coöperatie.
Meer informatie: Alfons van den Belt, innovatiemakelaar, alfons@deinnovatiecooperatie.nl, M 06 29 02 52 52
Bekijk het fragment: uit ons Agro Innovatie Event 2021
Lees meer: Boeren-ideeën van het hoofd naar de praktijk,17-11-2021
Klimaat Keren: ‘Als je het niet probeert, weet je het ook niet’
Help jij met jouw perceel het project Klimaat keren een stapje verder?
