De IJsselbiënnale is een tweejaarlijkse internationale buitententoonstelling met prikkelende kunstwerken langs de IJssel. Onder de titel Grondtonen stelt IJsselbiënnale 2023 van 17 juni t/m 17 september de aarde, bodem en grond centraal. In de voormalige Harculo-centrale nabij Zwolle is een compacte expositie ingericht over Enkeerdgronden.Leuk dat je onze expositie over Enkeerdgronden tijdens de IJsselbiënnale hebt bezocht! Heb je zelf ook de kracht van kleine stapjes ervaren door zelf met een schepje zand een bodem op te bouwen? Tijdens de IJsselbiënnale tonen we het boereninitiatief Enkeerd 2.0 aan een breder publiek, om een eerbetoon aan de bodem en de boer geven. Daarnaast dient de expositie als een uitnodiging om de oude Enkeerdgronden -ook wel essen of enken genoemd- te leren kennen in het landschap.

Wat zijn enken?

Enken zijn hoger gelegen gronden die wat uitsteken in het landschap, ongemerkt heb je ze waarschijnlijk al vaker gezien. Deze enken ontstonden, omdat de boeren leerden omgaan met de schrale zandgronden, waarop zij de kost moesten zien te verdienen. Boeren lieten hun vee overdag grazen op graslanden in de natte beekdalen en op de schrale heidevelden verder gelegen van de boerderij. ’s Nachts en in de winter verbleven de dieren in potstallen, die werden bestrooid met bosstrooisel en heideplaggen. De combinatie van mest, plaggen en een beetje zand leverde de vruchtbare meststof, waarmee de boeren hun akkertjes dichtbij hun dorp en boerderij konden bemesten. Op die akkers konden de boeren -dankzij die vruchtbare mest- graan, knollen en groenten verbouwen. Na verloop van vele eeuwen werden door dit proces de heidegronden steeds schraler en de enken steeds vruchtbaarder en hoger. Dat ophogen ging heel langzaam, stapje voor stapje met ongeveer 1 mm per jaar.

Op de fiets langs de enk aan de Harfsensesteeg in Lochem

Stap op je fiets en leer de enken in het landschap kennen. Voor bezoekers van de IJsselbiënnale heeft de Gemeente Lochem een prachtige fietsroute uiteengezet. Startpunt is het fietsveer over de IJssel in Gorssel. De route gaat om de oude enk aan de Harfsensesteeg heen.  Wil je de enk bezoeken, ga dan bij knooppunt 38 linksaf de Harfsensesteeg op tot aan het bord De Huurne. De route eindigt weer bij het fietsveer. Je vindt de route via deze link of klik hier voor de PDF versie.