Achtergrond
Klimaatkeren is een innovatieve techniek om de vruchtbare teeltlaag van landbouwgrond te verdiepen door organische stof dieper in de bodem te mengen. Het doel is om zo meer koolstof vast te leggen en het watervasthoudend vermogen van de bodem te verbeteren. Pieter Brouwer werkt samen met het Louis Bolk Instituut, Agro-innovatiecentrum De Marke en met ondersteuning van De Innovatie Coöperatie aan de verdere ontwikkeling van deze methode.
De naam van het project verwijst naar de zogenoemde “Enkeerdgronden”. Deze zijn eeuwenlang ontstaan door het systematisch uitrijden van potstalmest op akkers rondom boerderijen. Deze historische werkwijze heeft geleid tot vruchtbare bouwvooren van 50 tot 80 cm dik, rijk aan organische stof en uitstekend waterhoudend. Met Enkeerd 2.0 wordt geprobeerd dit proces versneld na te bootsen.
Doel van het project
Het doel van Enkeerd 2.0 is om op schrale zandgronden een diepere bouwvoor met meer organische stof in de ondergrond te creëren. Door de bestaande vruchtbare laag van zo’n 20 à 30 cm te mengen met de armere ondergrond tot een diepte van 40-50 cm, ontstaat een homogener profiel. Daarna wordt door teelt van blijvend grasland gewerkt aan een nieuwe, organisch rijke bovenlaag. Na ongeveer tien jaar kan het proces herhaald worden. Zo ontstaat een nieuwe, duurzame variant van Enkeerdgrond. Deze grond zal meer vocht vasthouden en de planten kunnen dieper wortelen. Dit zal op termijn hogere opbrengsten geven en er wordt veel C uit CO2 vastgelegd in de organische stof. Dit kan een belangrijke bijdrage leveren aan de beperking van CO2 in de atmosfeer.
Aanpak
In 2022 zijn de bovengenoemde partijen gestart met een voorverkenning. In deze voorverkenning selecteren de onderzoekspartijen een perceel om een proef te doen met enkele machines. Het doel is om te onderzoeken hoe goed de machines de grond kunnen mengen. In 2022 wordt dit proefperceel gevolgd. Daarnaast gaan partijen dit jaar op zoek naar meerdere percelen, in zowel de CleanTech Regio als de Achterhoek, om meerdere jaren een aantal percelen waarop de bovengrond gemengd is te volgen qua opbrengsten, maar ook te volgen hoe de bodem zich verder ontwikkelt.
De bedoeling is:
- Een perceel in de omgeving van Agro-innovatiecentrum De Marke. Hier kunnen onderzoekers dan gedetailleerd opbrengsten en beworteling van de gewassen volgen. Daarnaast volgen ze hoe de bodem zich ontwikkelt op gebied van ontmenging, verdichting etc.
- Twee of drie demovelden verspreid in regio met opbrengstmetingen.
Partners
- Pieter Brouwer (melkveehouder en initiatiefnemer)
- Agro-innovatiecentrum De Marke
- Louis Bolk Instituut
- De Innovatie Coöperatie
Verwachtingen en vervolg
De verwachting is dat deze bodemaanpak leidt tot een betere benutting van water en voedingsstoffen, diepere beworteling, hogere opbrengsten en significante koolstofvastlegging. De volgende stap is het langer volgen van de proefpercelen en het aantrekken van aanvullende percelen en ondernemers. De opgedane inzichten kunnen bijdragen aan bredere toepassing van klimaatkeren in de regio en daarbuiten.
Rol De Innovatie Coöperatie
De Innovatie Coöperatie speelt een verbindende rol in het netwerk, helpt bij het werven van deelnemers, ondersteunt in de communicatie en zoekt actief naar financieringsmogelijkheden en opschalingskansen.
Meer informatie: Alfons van den Belt, innovatiemakelaar, alfons@deinnovatiecooperatie.nl, M 06 29 02 52 52
Bekijk het fragment: uit ons Agro Innovatie Event 2021
Lees meer: Boeren-ideeën van het hoofd naar de praktijk,17-11-2021
Klimaat Keren: ‘Als je het niet probeert, weet je het ook niet’
Klimaat keren
Help jij met jouw perceel het project Klimaat keren een stapje verder?
Volg ons op Facebook
Volg ons op Instagram
Volg ons op LinkedIn